Φρίντριχ Νίτσε: Κάντε τόπο για τις μεγάλες ψυχές...

Φρίντριχ Νίτσε: Κάντε τόπο για τις μεγάλες ψυχές...

«Μόνο εκεί όπου το κράτος παύει να υπάρχει, μπορεί ν’ αρχίσει το τραγούδι του απαραίτητου ανθρώπου»

ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ; ΤΙ ΕΙΝ’ ΑΥΤΟ; Ε, λοιπόν, τώρα ανοίξτε τ’ αυτιά σας, γιατί θα σας μιλήσω για τον θάνατο των λαών.

ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΙΟ ΨΥΧΡΟ απ’ όλα τα ψυχρά κτήνη. Ακόμη και το ψέμα του είναι ψυχρό, κι αυτό το ψέμα σταλάζει από τα χείλη του: «Εγώ το κράτος, είμαι ο λαός».

ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΨΕΜΑ! Ήταν οι δημιουργοί που έφτιαξαν τους λαούς και κρέμασαν πάνω τους την πίστη και την αγάπη: έτσι υπηρέτησαν τη ζωή.

ΑΥΤΟΙ ΟΜΩΣ ΠΟΥ ΣΤΗΝΟΥΝ παγίδες στους πολλούς και τις λένε κράτος είναι οι χαλαστές: κρεμούν ένα σπαθί κι εκατοντάδες πόθους πάνω τους.

ΕΚΕΙ ΟΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΚΟΜΗ λαός, υπάρχουν οι άνθρωποι που δεν καταλαβαίνουν το κράτος, και το μισούν σαν το κακό μάτι και την αμαρτία ενάντια στα έθιμα και στον νόμο.

ΣΑΣ ΠΡΟΣΦΕΡΩ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΗΜΑΔΙ: ο κάθε λαός μιλά τη δική του γλώσσα του Καλού και του Κακού: ο γείτονάς του δεν καταλαβαίνει αυτή τη γλώσσα. Επινόησε τη γλώσσα αυτή για τον εαυτό του μέσ’ από τα έθιμα και τους νόμους.

ΑΛΛΑ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΛΕΕΙ ΨΕΜΑΤΑ σ’ όλες τις γλώσσες του Καλού και του Κακού· και με το κάθε τι που λέει, λέει ψέματα -και με το κάθε τι που κάνει, κλέβει.

ΤΟ ΚΑΘΕ ΤΙ ΠΑΝΩ ΤΟΥ είναι επίπλαστο· δαγκώνει με κλεμμένα δόντια. Ακόμη κι η κοιλιά του είναι ψεύτικια.

ΤΟ ΜΠΕΡΔΕΜΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ του Καλού και του Κακού -αυτό το γνώρισμα σας προσφέρω, σαν το σημάδι του κράτους.

ΑΠΟΚΑΛΩ ΚΡΑΤΟΣ ΕΚΕΙ όπου όλοι, καλοί και κακοί, πίνουν δηλητήριο: το κράτος εκεί όπου όλοι αργά αυτοκτονούν κι αυτό το λένε ζωή.

ΚΟΙΤΑΞΤΕ ΜΟΝΑΧΑ ΑΥΤΟΥΣ τους παραπανίσιους ανθρώπους! Κλέβουν για λογαριασμό τους τα έργα των εφευρετών και τους θησαυρούς της σοφίας: αποκαλούν την κλοπή τους πολιτισμό -κι όλα γίνονται αρρώστια και κακομοιριά.

ΚΟΙΤΑΞΤΕ ΜΟΝΑΧΑ ΟΛΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ τους περισσευούμενους ανθρώπους! Είναι όλοι τους άρρωστοι, ξερνούν τη χολή τους κι αυτό το λένε εφημερίδα. Καταβροχθίζουν ο ένας τον άλλο και δεν μπορούν να χωνέψουν ούτε τον ίδιο τον εαυτό τους.

ΚΟΙΤΑΞΤΕ ΜΟΝΑΧΑ ΑΥΤΟΥΣ τους περισσευούμενους ανθρώπους! Αποκτούν πλούτη και γίνονται φτωχότεροι μ’ αυτά! Ποθούν εξουσία κι ιδιαίτερα τον μοχλό της εξουσίας, που είναι το πολύ χρήμα -αυτοί οι ανίκανοι άνθρωποι!

ΚΟΙΤΑΞΤΕ ΠΩΣ ΣΚΑΡΦΑΛΩΝΟΥΝ αυτοί οι ευλύγιστοι πίθηκοι! Σκαρφαλώνουν ο ένας πάνω στον άλλο, κι έτσι βουλιάζουν στη λάσπη και στην άβυσσο.

ΟΛΟΙ ΤΟΥΣ ΠΑΛΕΥΟΥΝ να φτάσουν τον θρόνο: είναι μια τρέλα που τους κατέχει, λες κι η ευτυχία κάθεται ποτέ πάνω σε θρόνο! Συχνά βρωμιάρηδες καθίζουν στον θρόνο, και συχνά ο θρόνος καθίζει πάνω στις βρωμιές το ίδιο!

Η ΓΗ ΕΧΕΙ ΑΚΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΟΠΟ για τις μεγάλες ψυχές. Πολλά μέρη -όπου η μυρωδιά της ήρεμης θάλασσας απλώνεται πάνωθέ τους- είν’ ακόμη ελεύθερα για τους μοναχικούς και τα μοναχικά ζευγάρια.

ΜΙΑ ΛΕΥΤΕΡΗ ΖΩΗ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ακόμη να υπάρχει για τις μεγάλες ψυχές. Στ’ αλήθεια, αυτός που κατέχει λίγα, πολύ λιγότερο κατέχεται, ας είναι ευλογημένη έτσι τούτη η σεμνή μας φτώχεια!

ΜΟΝΟ ΕΚΕΙ ΟΠΟΥ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ παύει να υπάρχει, μπορεί ν’ αρχίσει ο άνθρωπος που δεν είναι περισσευούμενος: μπορεί ν’ αρχίσει το τραγούδι του απαραίτητου ανθρώπου, η μοναδική κι αναντικατάστατη μελωδία.

ΕΚΕΙ ΟΠΟΥ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΠΑΥΕΙ, κοιτάξτε εκεί, αδελφοί μου. Δεν τα βλέπετε: το ουράνιο τόξο και τις γέφυρες του Υπεράνθρωπου;

___

Απόσπασμα από το βιβλίο του Φρίντριχ Νίτσε, Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα, εκδ. Γνώση.

Ο Φρίντριχ Βίλχελμ Νίτσε (15 Οκτωβρίου 1844-25 Αυγούστου 1900) ήταν Γερμανός φιλόσοφος, ποιητής και φιλόλογος. Θεωρείται ένας από τους πρώτους υπαρξιστές φιλόσοφους. Έγραψε δοκίμια πάνω στη θρησκεία, στην ηθική, στον πολιτισμό, στη φιλοσοφία, στις επιστήμες. Ο Νίτσε υπήρξε ιδεολόγος της ελευθερίας και πολέμιος του ολοκληρωτισμού και του σωβινισμού. Το έργο του επηρέασε μια ολόκληρη σειρά σύγχρονων διανοητών και καλλιτεχνών. Αν και ήταν επικριτής των εθνικιστικών και αντισημιτικών τάσεων, το τάδε έφη Ζαρατούστρας χρησιμοποιήθηκε από τον Χίτλερ για να οικοδομήσει τη θεωρία του εθνικοσοσιαλισμού. Έτσι, αν και ο Υπεράνθρωπος του Νίτσε χρησιμοποιήθηκε παραποιημένα ως πρότυπο για την Άρεια Φυλή του Χίτλερ, στην πραγματικότητα είναι η αναζήτηση του να γίνουμε πιο ανθρώπινοι, όχι απάνθρωποι.