Κριτική για το "The Imitation Game"

Κριτική για το "The Imitation Game"

Κείμενο από τον Κωστή Δ. Μπίτσιο

«ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΜΙΜΗΣΗΣ/THE IMITATION GAME»****

Η ταινία βασίζεται στην αληθινή ιστορία του μαθηματικού Άλαν Τιούρινγκ (1912-1954). Το σενάριο του 33χρονου Γκράχαμ Μουρ στηρίζεται στο σχετικό βιβλίο του Λονδρέζου 65χρονου ακτιβιστή μαθηματικού Άντριου Χότζες, βιογράφου του Τιούρινγκ. Ο Μουρ είχε ως έμπνευση του μία μέθοδο που έγραψε ο ίδιος ο Τιούρινγκ, για να διευκρινίσει αν κάποιος είναι μηχανή ή άνθρωπος. Μία σειρά δοκιμών, αλλά για τον ίδιο ένα παιχνίδι- Το Παιχνίδι της Μίμησης. Δύο είναι οι πυλώνες της ιστορίες: η αποκρυπτογράφηση της γερμανικής μηχανής Enigma από τον ιδιοφυή Τιούρινγκ το 1941 και ο ρόλος της ομοφυλοφιλίας του στην διαμόρφωση του χαρακτήρα του και στην μετέπειτα ζωή του.

Το θέμα της σημασίας του «σπασίματος» του άθραυστου γερμανικού κώδικα πραγματεύτηκε το 2001 και η ταινία «Enigma» με πρωταγωνίστρια την Κέιτ Γουίνσλετ. Τότε όμως δεν είχε γίνει αναφορά στον σεξουαλικό προσανατολισμό του καθηγητή του Κέμπριτζ. Ο 16χρονος Τιούρινγκ ήταν θύμα byllying, επειδή ήταν διαφορετικός. Στην εφηβεία του ερωτεύτηκε τον συμμαθητή του και μοναδικό του φίλο Κρίστοφερ Μόρκομ. Μάλιστα έδωσε το όνομα του ανεκπλήρωτου έρωτά του στη δική του μηχανική κατασκευή. Ο Τιούρινγκ έμεινε για πάντα ερωτευμένος με τον Κρίστοφερ, όπως ο ήρωας του Χιθ Λέτζερ με τον ήρωα του Τζέικ Γκιλενχάαλ στο «BrokebackMountain». Η ομοφυλοφιλία ήταν ακόμα έγκλημα στο Ηνωμένο Βασίλειο στα χρόνια του πολέμου, αλλά και μετά από αυτόν. Η σχετική απαγορευτική διάταξη καταργήθηκε το 1967. Ο Τιούρινγκ έπεσε θύμα εκβιασμού από ανωτέρους και συνεργάτες του, που τον ζήλευαν κατά την διάρκεια του πολέμου, ενώ μετά την νίκη των Συμμάχων καταδικάστηκε για ασέλγεια, βάσει ενός νόμου του 1885, αναγκαζόμενος να δεχτεί χημικό ευνουχισμό με ορμονοθεραπεία, για να γλυτώσει την φυλακή. Το 1954 αυτοκτόνησε, μετά από έναν χρόνο ορμονοθεραπείας, μόλις στα 41 του, ενώ η Βασίλισσα του χορήγησε χάρη μετά θάνατον το 2013 (!), αναγνωρίζοντας το γεγονός ότι η μηχανή του συντόμευσε τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο κατά δύο έτη, έσωσε την ζωή 14 εκατομμυρίων ανθρώπων και στάθηκε το πρωτόλειο των σύγχρονων υπολογιστών. Πλάι στον νεκρό επιστήμονα η αστυνομία βρίσκει ένα μισοφαγωμένο μήλο με κυάνιο, μετέπειτα σύμβολο της εταιρείας Apple του Στίβεν Τζομπς (1955-2011).

«Το παιχνίδι της μίμησης» είναι ο 38χρονος πρωταγωνιστής του Μπένεντικτ Κάμπερμπατς. Ο Νορβηγός 47χρονος σκηνοθέτης Μόρτεν Τίλντουμ δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερο πρωταγωνιστή από τον γιο των παλαίμαχων ηθοποιών Τίμοθι Κάρλτον και Γουάντα Βένθαμ. Ο Κάμπερμπατς έχει προϋπηρεσία ως πανέξυπνος χαρακτήρας στον ρόλο του τετραπέρατου τηλεοπτικού Σέρλοκ Χολμς, σε επεισόδιο του οποίου οι πραγματικοί γονείς του υποδύθηκαν τους γεννήτορες του Σέρλοκ. Πριν έναν χρόνο ο Κάμπερμπατς πάντρεψε ένα φιλικό του γκέι ζευγάρι στην Ίμπιζα. Ως μοναχικός Τιούρινγκ είναι δυναμικός και ταυτόγχρονα εύθραυστος. Ενσαρκώνει απολαυστικά τον ανέραστο ήρωα, που υιοθέτησε από άμυνα τον ρόλο του απάνθρωπου τέρατος.

Συνοδοιπόροι του ευφυούς επιστήμονα τέσσερις άντρες και μία γυναίκα, που υποδύεται η Κίρα Νάιτλι. Η Νάιτλι ως «Τζόαν Κλαρκ» (1917-1996) είναι το alterego του αλαζόνα μαθηματικού. Μέλος μιας μειονότητας και αυτή, ως η μόνη γυναίκα που τον βοηθά κρυφά, έρχεται αντιμέτωπη με το δίλημμα να συμβιβαστεί συναισθηματικά, προκειμένου να γίνει αποδεκτή από τον άντρα που θαύμαζε και το στρατιωτικό περιβάλλον, που την θεωρούσε περιττή. Ο Μάθιου Γκουντ υποδύεται τον σκακιστή «Χιου Αλεξάντερ» (1909-1974), στενό συνεργάτη του Τιούρινγκ. Στο «Παιχνίδι της Μίμησης» συναντά τον Άλεν Λιτς με τον οποίο συμπρωταγωνίστησαν στο τελευταίο Χριστουγεννιάτικο επεισόδιο της 5ης σεζόν του «Πύργου του Ντάουντον». Ο Λιτς εγκατέλειψε την σειρά και εδώ κάνει το μεγάλο του βήμα στο σινεμά, κρατώντας τον ρόλο του διπρόσωπου «Τζον Κέρνκρος». Οι άλλοι δύο κρυπτογράφοι είναι οι Μάθιου Μπερντ («Πίτερ Χίλτον»), σπαρακτικός στην σκηνή που αντιλαμβάνεται ότι χάριν της μυστικότητας της επιχείρησης πρέπει να θυσιαστεί ο αδελφός του, και Τζέιμς Νόρθκοτ («Τζακ Γκουντ»). Ο Λονδρέζος Ρόρι Κινίρ είναι ο μπάτσος, που προσπαθεί να διαλευκάνει το μυστήριο που κρύβεται πίσω από την διάρρηξη στο σπίτι του Τιούρινγκ στο Μάντσεστερ του 1951. Ο πατριάρχης του «GameofThrones» Τσαρς Ντανς υποδύεται τον προϊστάμενο του Τιούρινγκ, που στο τέλος στρέφεται εναντίον του. Ο Άλεξ Λόδερ ως έφηβος Τούρινγκ κλέβει την παράσταση στην σκηνή, που μαθαίνει την αλήθεια για τον συμμαθητή του «Κρίστοφερ» (ο Τζακ Μπάνον του «Fury»). Το βρετανικό καστ συμπληρώνει ο πάντα γοητευτικός Μαρκ Στρονγκ. Την μουσική υπογράφει ο Αλεξάντρ Ντεπλά στου οποίου της φλέβες ρέει και ελληνικό αίμα.

Το φιλμ υπηρετεί πετυχημένα και τον ακτιβιστικό του ρόλο, αφού με αφορμή την αποκρυπτογράφηση των γερμανικών σημάτων, αφηγείται την ιστορία ενός χαρισματικού ανθρώπου, που έκανε τον κόσμο καλύτερο, πετυχαίνοντας ένα επίτευγμα, που δεν περίμεναν από αυτόν, όσοι τον υποτιμούσαν λόγω της σεξουαλικότητάς του.

Αριστούργημα*****, Πολύ καλό****, Καλό***, Ενδιαφέρον**, Μέτριο*, Κακό