Από τον Κωστή Δ. Μπίτσιο
Κριτική της νέας ταινίας του σκηνοθέτη Simon Stone
“The Dig”
7/10
Το φιλμ που ήθελε να γίνει Ο Άγγλος Ασθενής (The English Patient, 1996), αλλά δεν... Η δραματική ταινία αφορά στην ίδια περίπου χρονική περίοδο, έχει πρωταγωνιστή τον Ralph Fiennes, βασίζεται και αυτή σε βιβλίο, λείπει όμως ο μεγάλος έρωτας. Και αυτό είναι κάτι στο οποίο οι συντελεστές δεν μπορούν να επέμβουν, αφού πρόκειται για πραγματική ιστορία. Ο Basil Brown (1888-1977), που τον υποδύεται ο Fiennes, όντως έκανε μία μεγάλη αρχαιολογική ανακάλυψη στην ιδιοκτησία της εύπορης αρχαιολόγου Edith Pretty (1883-1942), που την υποδύεται η Carey Mulligan, λίγο πριν την έναρξη του Β’ παγκοσμίου πολέμου.
Ενώ όμως Η Ανασκαφή είναι ο τίτλος του έργου, αποτελεί το background στο δεύτερο μισό της υπόθεσης αυτού. Συγγραφέας (John Preston, 1953) και σκηνοθέτης στρέφονται στον ανθρώπινο παράγοντα και επειδή από ένα σημείο και μετά η σχέση Brown και Pretty δεν έχει ζουμί, εισάγεται ένα άλλο ζευγάρι αρχαιολόγων, αυτό των Piggotts, που τους υποδύονται οι Ben Chaplin (Stuart Piggott, 1910-1996) και Lily James (Peggy Piggott, 1912-1994). Ο συγγραφέας του ομώνυμου βιβλίου είναι ο ανηψιός της Peggy Piggott-Preston-Guido, οπότε γίνεται αποδεκτή η αποκάλυψη που κάνει για τον πρώτο σύζυγο της θείας του, ενώ – συγγραφική αδεία – παρουσιάζεται και μία διαφορά ηλικίας, που δεν υφίστατο στην πραγματικότητα. Η πραγματική ηλικία των Brown και Pretty επίσης δεν συνάδει με τα πρόσωπα των ηθοποιών, που τους υποδύονται.
Ο σκηνοθέτης κατορθώνει να κρατήσει το ενδιαφέρον, σε μία ταινία που θα μπορούσε να είναι πιο σύντομη, αναδεικνύοντας την κούρσα των χαρακτήρων του έργου κόντρα στον πόλεμο που έρχεται και απειλεί την δουλειά τους και τις ζωές τους. Λίγο πριν τις γερμανικές μαζικές αεροπορικές επιθέσεις, οι ήρωες βιάζονται να ανακαλύψουν, να περισώσουν, να αγαπήσουν και να αγαπηθούν. Ο Fiennes παίζει υποδειγματικά τον ταπεινό επιστήμονα, η Mulligan χειρίζεται πετυχημένα μία ηρωίδα εντελώς διαφορετική από αυτή, που ίσως της χαρίσει μια δεύτερη οσκαρική υποψηφιότητα στο Promising Young Woman (7,5/10), ενώ η Lily James έρχεται, για να κλέψει την παράσταση μετά την Rebecca (7/10).
Ο ορίζοντας είναι πάντα χαμηλά στο πλάνο και οι χαρακτήρες διακρίνονται στις σκηνές από τις αντανακλάσεις του φωτός (με χρήση κατόπτρων). Τους βλέπεις να χαράζουν μαζί με το φως, που τους λούζει μέσα από τζάμια και καθρέφτες. Η σκηνοθεσία χαρίζεται στην πολυτέλεια των σιωπών, ενώ τακτικά ο λόγος προηγείται των πλάνων, τα οποία ντύνει η κλασικίζουσα μουσική του Stefan Gregory. Ο Αυστραλός συνθέτης προέρχεται από τον χώρο του θεάτρου και υπήρξε συνεργάτης του επίσης Αυστραλού σκηνοθέτη Simon Stone στη Γέρμα (2017).
Trivia: Συμπτωματικά ο Stone γεννήθηκε σε πόλη της Ελβετίας, που φέρει όνομα ίδιο με αυτό του ήρωα, που υποδύεται ο Ralph Fiennes (Basil).
Στο φιλμ γίνεται αναφορά στην ιστορική, πρώτη εξωτερική ηχογράφηση του BBC: https://www.youtube.com/watch?v=iOUb48W1_90&ab_channel=JanvandenBelt.
Η ταινία παίζεται στο Netflix.
