Κριτική του έργου Noli me Tangere του Νίκου Ναυρίδη (The Artist On The Composer)

Από τον Κωστή Δ. Μπίτσιο

(The Artist On The Composer)
Βαθμολογία: 7,5/10

Το πρόγραμμα The Artist on The Composer είναι μία συνεργασία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και του ΝΕΟΝ, και επικεντρώνεται στην σχέση μεταξύ εικαστικών τεχνών και όπερας, διασυνδέοντας σύγχρονους καλλιτέχνες με την ζωντανή εκτέλεση ορχηστρικής μουσικής. Η πρώτη δράση του προγράμματος για το 2019 είναι η ανάθεση στον καλλιτέχνη Νίκο Ναυρίδη, σε επιμέλεια της Ελίνας Κουντούρη, Διευθύντριας του ΝΕΟΝ και του Γιώργου Κουμεντάκη, Καλλιτεχνικού Διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Το έργο φέρει τον τίτλο Noli me Tangere (μη μου άπτου/μη με αγγίζεις), λατινική απόδοση της φράσης που είπε ο Ιησούς στην Μαρία Μαγδαληνή μετά την Ανάσταση (σύμφωνα με το κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, 20:17), όταν εκείνη τον αναγνώρισε μετά την Ανάστασή του και επιχείρησε να τον πλησιάσει.

Πρόκειται για μία ενδιαφέρουσα για τον θεατή εμπειρία, καθώς τοποθετήθηκαν για πρώτη φορά - από τότε που ξεκίνησε η λειτουργία της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ - καθίσματα για το κοινό πάνω στην Κεντρική Σκηνή. Ο επισκέπτης παρακολουθεί μία συναυλία της Ορχήστρας της ΕΛΣ από τα παρασκήνια, έχοντας ως σκηνικό την άδεια αίθουσα. Όσο διεξάγεται η συναυλία με έργα του Γκούσταφ Μάλερ/Gustav Mahler (1860-1911) [Τραγούδια για τα νεκρά παιδιά, 1904], νέοι μαυροντυμένοι καλλιτέχνες τοποθετούν κοστούμια παραστάσεων στα κόκκινα καθίσματα της Κεντρικής Σκηνής. Το να χρησιμοποιείται η πλατεία ως χώρος δράσης και η σκηνή ως μέρος, για να κάτσουν οι θεατές δεν είναι βέβαια κάτι πρωτότυπο. Το 2006 στο Θέατρο του Νέου Κόσμου ανέβηκε για δύο μήνες μόλις η παράσταση Ο Κλόουν με τους Μαρία Κατσανδρή (συν-σκηνοθεσία μετά της Σεσίλ Μικρούτσικου) και Χρήστο Μαλάκη. Το κοινό καθόταν στην κεντρική σκηνή του ΘΝΚ και οι δύο καλλιτέχνες έπαιζαν στα άδεια καθίσματα. Η ΕΛΣ όμως πρώτη φορά επιχειρεί κάτι παρόμοιο και εντυπωσιάζεσαι από το μέγεθος των χώρων. Η πλατεία φαντάζει μικρή όταν την βλέπεις από τα παρασκήνια, τα οποία ουσιαστικά καλύπτουν επιφάνεια, που ισούται τρεις φορές με την πραγματική σκηνή. Στις 10/02/2019 ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος ερμήνευσε με ευαισθησία τα τραγούδια του Μάλερ, ενώπιον ενός δύσκολου κοινού, που ήταν λιγότερο εξοικειωμένο με την κλασική μουσική και περισσότερο ενημερωμένο πάνω στις εικαστικές τέχνες. Ο Νίκος Ναυρίδης (1958), όπως και ο μαέστρος Γιώργος Ζιάβρας σπούδασαν αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Καθόλου τυχαία η ενασχόλησή τους με την ιδέα της σκηνής ως «τόπου αντιπαράθεσης του κοινού με το σώμα του.».
Όταν τελειώσει η μισάωρη συναυλία

το κοινό οδηγείται στην πλατεία, για να βρει χώρο στις κενές θέσεις, ανάμεσα στα άδεια κοστούμια. Από εκεί απολαμβάνεις το έργο του Τζαιρτζ Κούρταγκ/Gyorgy Kurtag (1926) …Quasi una fantasia… (1988), ενώ ομάδες οργάνων και πιάνο βρίσκονται διασκορπισμένα στον χώρο

Η εμπειρία κλείνει μυσταγωγικά, θυμίζοντας νανούρισμα. Συνδέεσαι με το παιδί μέσα σου, αφού πολλά κοστούμια είναι ζωόμορφα και όχι τυχαία ο τελευταίος ήχος που ακούγεται στην παράσταση, είναι αυτός ενός ροχαλητού ενώ ο πρώτος μίας λαίμαργης καταβρόχθισης, για τους οποίους ευθύνεται η ηθοποιός Ζέτα Δούκα. Αυτοί οι ήχοι υπήρξαν η μοναδική αχτίδα χιούμορ σε μία κατά τα άλλα σοβαροφανή παρουσίαση.

ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Γιώργος Ζιάβρας. ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΘΕΣΗ: Νίκος Ναυρίδης. ΧΟΡΟΓΡΑΦΟΙ: Παυλίνα Ανδριοπούλου, Ολύβια Θανάσουλα. ΦΩΤΙΣΜΟΙ: Χρήστος Τζιόγκας. ΣΟΛΙΣΤ: Τάσης Χριστογιαννόπουλος (5/1: 18.30 & 10/2). Δημήτρης Τηλιακός (5/1: 20.30). Λένια Ζαφειροπούλου (3/2). *Φωτογραφία: © Kyriaki Drakoti.
«The Artist On The Composer».

Κεντρική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής - Αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος». Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
ΚΥΚΛΟΣ Μουσική και εικαστικές τέχνες, σε συνεργασία με τον Οργανισμό ΝΕΟΝ.