Στα 88 του χρόνια, άφησε για πάντα τον μάταιο κόσμο ο Ζαν -Πωλ Μπελμοντό, ο χαρακτηριστικός ανδρικός τύπος της “νουβέλ- βαγκ” του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, ο αμετανόητος μποέμ, ο “άσχημος γόης”, ο άνθρωπος που λάτρευε τον κίνδυνο και που επέμενε να προτιμά τις “ταρζανιές” και να πηδάει από τραίνα και ελικόπτερα, από του να κάθεται και να βλέπει να κάνουν όλα αυτά οι “κασκαντέρ”!
Για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, ο Μπελμοντό υπήρξε “L' homme complique” (ο περίπλοκος άνθρωπος), όπως τον αποκαλούσαν οι Γάλλοι κριτικοί στις αρχές του ΄60.
Κι αυτό γιατί μπορούσε να ενδύεται το αμερικάνικο ντύσιμο και την αμερικάνικη συμπεριφορά στις ταινίες του Γκοντάρ, να μεταβάλλεται σε 100% Ευρωπαίο όταν τον καθοδηγούσε ο Τρυφώ αλλά και να γίνεται “πολίτης του κόσμου” όταν του το ζητούσε ο Φιλιπ ντε Μπροκά!
Τον περασμένο Απρίλιο, ο Μπελμοντό έκλεισε τα 88 και οι φίλοι του ευχήθηκαν τα “χρόνια πολλά”.
Αλλά ποιός μπορούσε να δει ποτέ τον Μπελμοντό σαν έναν υπερήλικα, που είχε υποστεί εγκεφαλικά επεισόδια, που είχε κινητικά προβλήματα, που είχε κάνει σμπαράλια το μυοσκελετικό του σύστημα από τι “ταρζανιές” τον καιρό που σάρωνε και γύριζε δέκα ταινίες τον χρόνο;
Ο γιος του έλεγε “ο μπαμπάς είναι ένα παιδί που μεγαλώνει, αλλά δεν θέλει να το μάθει”. Κι έτσι ήταν, ακόμη και όταν, κάποιες φορές, πονούσε πολύ όταν γελούσε...
Πριν λίγο καιρό, προβλήθηκε στην “Ριβιέρα”, στα Εξάρχεια, στο πλαίσιο του “Midnight Exress” η ταινία “Οι διαρρήκτες”, που είχε γυριστεί στον Πειραιά και σε άλλα σημεία της Ελλάδας (Αθήνα, Κέρκυρα, Μετέωρα), σε σκηνοθεσία του Ανρί Βερνέιγ, με πρωταγωνιστές τον Μπελ-Μπέλ και τον Ομάρ Σαρίφ και μουσική του Ένιο Μορικόνε .
Ο κινηματογράφος γέμισε με νεανικό κοινό, το οποίο χειροκροτούσε κατά την διάρκεια της προβολής.
Οι νεαροί Αθηναίοι, έβλεπαν σκηνές ,με τον Μπελμοντό να κρέμεται έξω από λεωφορεία και τρόλεϊ, είδαν ένα φοβερό κυνηγητό με αυτοκίνητα στις ανηφόρες-και τα σκαλάκια- του προφήτη Ηλία. σκηνές στις οποίες ο Μπελμοντό δεν χρησιμοποίησε κασκαντέρ! Σκηνές που έκοβαν την ανάσα!
Αυτός ήταν ο Μπελ- Μπέλ, ένας ηθοποιός που συνήθως έπαιζε εκείνον που στο τέλος χάνει ή που κερδίζει, αλλά πολύ-πολύ δύσκολα
Να σημειώσουμε-για να μην το ξεχάσουμε- ότι μέσα στο 1960, γύρισε δέκα ταινίες! Του Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, του Ζαν- Πιερ Μελβίλ, του Κλοντ Σοτέ, του Κλοντ Σαμπρόλ, του Λουί Μαλ, του Φρανσουά Τριφό, του Ανρί Βερνέιγ, του Ζακ Ντερέ και του Φιλίπ ντε Μπροκά!
Ακολουθησε “Ο Επαγγελματίας” του Ζορζ Λοτνέρ κι ύστερα ήρθε το φιλμ, που χωρίς να είναι “τοπ”, έκανε "τρελή" επιτυχία και τεράστιες εισπράξεις! Σκηνοθεσία Ζακ Ντερέ, σενάριο Κλοντ Σοτέ και...απογείωση!
Στη Μασσαλία του ΄30, ο μικροκακοποιός Ροκ Σιφρέντι αποφυλακίζεται (Αλέν Ντελόν) και ψάχνει να βρει την κοπέλα του, (Κατρίν Ροβέλ). Την βρίσκει ταίρι με άλλο κακοποιό, τον Φρανσουά Καπελά (Ζαν Πολ Μπελμοντό).
Οι δύο άντρες πιάνονται στα χέρια αλλά τελικά συμφιλιώνονται και αρχίζουν να συνεργάζονται σε διάφορες κομπίνες.
Στημένες ιπποδρομίες, παράνομα στοιχήματα, “συμβόλαια” και λοιπά, μέχρι που γίνονται οι “νονοί” της Μασσαλίας!
Ώσπου ο Καπέλα δολοφονείται άδοξα, από άγνωστους δολοφόνους και ο Σιφρέντι το σκάει για την Σικελία.
Δηλαδή κι εδώ ο Μπελμοντό “χάνει”, αλλά κερδίζει σε δημοτικότητα, καθώς ο ρόλος αυτός ον ξαναφέρνει στην επικαιρότητα και ανεβάζει το κασέ του! Κι επειδή καταλαβαίνει ότι “τον ρίχνουν” οι παραγωγοί στήνει την δική του εταιρεία!
Πλέον κάνει “εμπορικό” κινηματογράφο με στόχο τις εισπράξεις. Έλα, όμως, που έχει αποκτήσει εθισμό στην ποιότητα! Και μας δίνει ένα υπέροχο ”Σταβίσκι” και το μνημειώδες “Τρόμος πάνω απ' την Πόλη”, πάλι σε σκηνοθεσία Ανρί Βερνέιγ, με εκπληκτική μουσική Μορικόνε, καθώς και το αξιομνημόνευτο “L' animal”, του Ζιντί, με την Ράκελ Γουέλτς!
Πριν ανατείλει το 2000, ο Μπελμποντό αποσύρεται. Κουρασμένος, με ένα μικρό αρχικά και ένα μεγαλύτερο ισχαιμικό επεισόδιο, με τα κόκκαλά του να υφίστανται πλέον την φθορά του χρόνου και να του θυμίζουν τους παλιούς τραυματισμούς, προτιμά την ησυχία και την απόλαυση, όση του επιτρέπεται, δηλαδή.
Όλη αυτή η δράση, δεν του έδωσε παρά ένα βραβείο “Σεζάρ” για την ταινία του Κλωντ Λελούς “Ο κυνηγός της περιπέτειας”.
Μονο το 2011, το Φεστιβάλ Βενετίας, του απένειμε έναν “Χρυσό Φοίνικα”, για την προσφορά του στον κινηματογράφο.
“Το θωρώ δώρο Θεού”είπε ο Μπελμοντό και δάκρυσε στην απονομή.
Για εμάς, τους Έλληνες, ο Μπελμοντό ήταν ένα από τα λίγα παγκόσμια κινηματογραφικά είδωλα που αγαπήθηκε “σαν δικός μας”. Αγαπούσε την Ελλάδα και ερχόταν -παλαιότερα- συχνά για διακοπές, πάντα διακριτικά.
Θα τον θυμόμαστε πάντα στο μπαρ “Γκάλαξι” του “Χίλτον” της Αθήνας, να φλερτάρει την Νταϊάν Κάνον, στους “Διαρρήκτες” κι ύστερα , σε ένα διαμέρισμα στην Βουλιαγμένη, όπου τα φώτα ανάβουν και σβήνουν με “παλαμάκια” να την πλακώνει στα χαστούκια και τα φώτα να αναβοσβήνουν σαν χριστουγεννιάτικα!
Και για το ανδρικό φύλο, ο Μπελμοντό υπήρξε πολύτιμος, καθώς έδω σε στην “ανδρική ομορφιά” έναν άλλο τύπο, ανακουφίζοντας τους άνδρες που δεν είχαν τα “λεπτά” χαρακτηριστικά του Αλέν Ντελόν και του Πωλ Νιούμαν!
Δημήτρης Καπράνος
