Σε ηλικία 82 ετών έφυγε από τη ζωή –το Σάββατο 5/9- ο Τσέχος σκηνοθέτης Jiri Menzel, ευρύτερα γνωστός για την ταινία του «Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν» (1966), η οποία είχε τιμηθεί με το Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας. Την είδηση του θανάτου του ανακοίνωσε εχθές, Κυριακή, η σύζυγός του, Olga Menzelova, στην ιστοσελίδα της στο Facebook.
«Πολυαγαπημένε μου, σε ευχαριστώ για κάθε ξεχωριστή ημέρα που μπόρεσα να περάσω μαζί σου. Κάθε μια ήταν εξαιρετική. Σου είμαι επίσης ευγνώμων για τα τελευταία τρία χρόνια, όσο σκληρά κι αν ήταν», έγραψε η σύζυγός του Menzel στη διαδικτυακή της ανάρτηση.
Ο Τσέχος σκηνοθέτης έπασχε από σοβαρά προβλήματα υγείας και μετά από χειρουργική επέμβαση στον εγκέφαλο, στην οποία υποβλήθηκε το 2017, σπάνια έκανε δημόσιες εμφανίσεις.
Ο Menzel ήταν μέλος του τσεχοσλοβάκικου Νέου Κύματος των κινηματογραφιστών της δεκαετίας του 1960, στο οποίο ανήκαν καλλιτεχνικά και οι Milos Forman («Στη Φωλιά του Κούκου»/ «Αμαντέους») και Vera Chytilova.
Ο «Άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν», η ταινία με την οποία έγινε διάσημος ο Menzel, παρουσιάζει την ιστορία ενός νεαρού ελεγκτή σιδηροδρόμων στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Τσεχοσλοβακία, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το βραβευμένο φιλμ βασίστηκε σε μυθιστόρημα του συγγραφέα Bohumil Hrabal.
«Περισσότερο από όλα τα βραβεία και τις διακρίσεις που έλαβα για αυτήν την ταινία εκτιμώ τη φιλία ζωής με τον Hrabal», είχε πει ο Τσέχος σκηνοθέτης, μιλώντας για τη φιλία του με τον συγγραφέα, τα έργα του οποίου αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και για άλλες ταινίες του Menzel, όπως το «Υπηρέτησα τον βασιλιά της Αγγλίας» (2006).
Όπως και άλλοι σκηνοθέτες της γενιάς του, ο Menzel αντιμετώπισε προβλήματα με τις κομμουνιστικές αρχές. Η ταινία του «Skrivánci na niti» (1969 – με αγγλικό τίτλο «Larks on a String») δεν είχε προβληθεί στην πατρίδα του έως το 1990, τη χρονιά δηλαδή που απέσπασε τη «Χρυσή Άρκτο» στο κινηματογραφικό φεστιβάλ του Βερολίνου.
Η Ταινία του Τσέχου σκηνοθέτη «Vesničko má středisková» ( 1985- με αγγλικό τίτλο «My Sweet Little Village») ήταν υποψήφια για Όσκαρ, ενώ απέσπασε βραβεία στα κινηματογραφικά φεστιβάλ του Μόντρεαλ και του Παρισιού.
Χάρη στα έργα του, ο Menzel είχε κερδίσει τον σεβασμό των κινηματογραφόφιλων και των δημιουργών του κινηματογράφου σε όλον τον κόσμο και φυσικά στην πατρίδα του. Η γλυκόπικρη απεικόνιση της ζωής, με δόσεις χιούμορ και νοσταλγίας, είναι χαρακτηριστική στις ταινίες του. Σημειώνεται πως ο ίδιος, εκτός από σκηνοθέτης ήταν και ηθοποιός. Ως εκ τούτου είχε επίσης ενσαρκώσει δεκάδες ρόλους σε κινηματογραφικές ταινίες και θεατρικά έργα.
«Αποχαιρετώντας» τον Menzel, ο σκηνοθέτης Jan Hrebejk, υποψήφιος για Όσκαρ, με την ταινία του «Divided We Fall» (2000), έγραψε στο Twitter: «Τον ευχαριστώ για όσα έκανε για εμάς, Αντίο, σερ!»
Πηγή: Reuters
