Η μουσική της κρίσης, και η κρίση της μουσικής

Η μουσική της κρίσης, και η κρίση της μουσικής

Από τον Βασίλη Ζαγκλαρά

Είμαστε Έλληνες, ένας λαός που από την γέννηση του είχε κλίση στις τέχνες. Τις όρισε και τις προσδιόρισε, τις ονόμασε και τις επικοινώνησε πολυδιάστατα, στον χώρο και στον χρόνο. Τίποτα ενδεχομένως δεν θα ήταν το ίδιο σήμερα, αν κάποτε οι έλληνες δεν έθεταν τις βάσεις για να αλλάξουν τον κόσμο, αν δεν ανακάλυπταν το θέατρο κι έκαναν δράμα "λυτρώνοντας" έτσι τον θεατή με την μέθεξη, ή αν ο Πυθαγόρας δεν έφτιαχνε το πρώτο επιστημονικό μουσικό όργανο, το μονόχορδο, ή αν τα έπη του Ομήρου δεν τα τραγουδούσαν ραψωδοί.

Οι έλληνες πάντα προσδιόριζαν την ταυτότητα τους μέσα από τον πολιτισμό τους. Ένας λαός περήφανος και ταλαιπωρημένος, που πάντα ξεπερνούσε τα προβλήματα με το κεφάλι ψηλά, που αντλούσε την έμπνευση του μέσα από τις καταστάσεις και που τα εμπόδια τον έκαναν πιο δυνατό, πιο συναισθηματικό και δημιουργικό.

Όλες οι δύσκολες στιγμές της ιστορίας του συνδέθηκαν λοιπόν με την ανάγκη για μια τέτοια δημιουργικότητα, με την ανάγκη για εξωτερίκευση και επικοινωνία σκέψεων και συναισθημάτων, είναι αυτή παλέτα των χρωμάτων που ζωγράφισε την ιστορία μας. Και ο λαός πάντα έβρισκε δύναμη και παρηγοριά μέσα από αυτές τις εκφράσεις.

Έτσι φτάνουμε στο σήμερα, ένας λαός που δοκιμάζεται για άλλη μια φορά με έναν τρόπο ίσως διαφορετικό από ότι άλλοτε, αλλά με την ίδια σφοδρότητα και μανία. Όμως αυτή τη φορά νιώθω πως κάτι έχει αλλάξει, κάτι έχουμε αφήσει πίσω, το λησμονήσαμε. Μιλάμε κάθε μέρα για την οικονομική κρίση, αλλά κανείς δεν μιλάει για την ηθική κρίση, την κοινωνική, την πολιτισμική, την μουσική. Ακούγοντας σήμερα κανείς την ελληνική μουσική στο σύνολο της αναρωτιέται, αυτός ο λαός δεν έχει άλλα πιο βαθιά ερεθίσματα, όπως κάποτε, να εμπνευστεί; Είναι όλα τόσο εφήμερα και επιφανειακά; Δεν υπάρχει κανείς να αφυπνίσει τις συνειδήσεις; Κι ενώ υπάρχουν λαμπρές εξαιρέσεις, που πάνε κόντρα στα σημεία των καιρών, εν τούτοις η κοινωνία τους γυρνά την πλάτη και ο κόσμος αγκιστρώνεται στα πιο εύπεπτα που αποφασίζουν απλά να κλείσουν τα αφτιά στις σειρήνες, να κλείσουν τα μάτια και να ξεχάσουν τα προβλήματα.

Αυτό είμαστε; Ένας λαός τόσο ταλαιπωρημένος που δεν έχει την δύναμη να αντιδράσει και απλά εθελοτυφλεί;

Μπορεί κάποιος να θεωρήσει άτοπο τον παραλληλισμό της μουσικής με την κρίση που βιώνουμε, αλλά στα μάτια του γράφοντος δεν είναι έτσι.. είναι άρρηκτα συνδεμένα, και το ένα προσδιορίζει και προσδιορίζεται από το άλλο.

Είμαι υπέρ της αφύπνισης και της επανάστασης, μιας επανάστασης που δεν θα γίνει στους δρόμους, δεν θα γίνει με γροθιές, δεν θα γίνει μαζικά. Θα γίνει μέσα μας, στον καθένα ξεχωριστά, με στίχους και μελωδίες, με δράμα και μέθεξη, με μέτρο και με ρίμες.