Κριτική για την νέα σκηνοθετική δουλειά του Θεόδωρου Τερζόπουλου «ΤΡΩΑΔΕΣ»

Κριτική για την νέα σκηνοθετική δουλειά του Θεόδωρου Τερζόπουλου «ΤΡΩΑΔΕΣ»

Από τον Κωστή Δ. Μπίτσιο

Κριτική για την νέα σκηνοθετική δουλειά του Θεόδωρου Τερζόπουλου
«ΤΡΩΑΔΕΣ»

Βαθμολογία: 7/10

Το Ίδρυμα Ωνάση πραγματοποίησε στις 7.7.18 και περί ώρα 7μ.μ. την ζωντανή αναμετάδοση από το Αρχαίο Θέατρο Δελφών της παράστασης των Τρωάδων (415 π.Χ.) του Ευριπίδη (480 π.Χ. - 406 π.Χ.) σε σκηνοθεσία του Θεόδωρου Τερζόπουλου, υποστηρίζοντας το αφιέρωμα «Η Επιστροφή του Διονύσου» που διοργανώθηκε προς τιμήν του από το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών από τις 5 έως τις 8 Ιουλίου στους Δελφούς. Το αφιέρωμα στον σκηνοθέτη επικεντρώθηκε στο έργο και την μέθοδό του, με αφετηρίες την ίδρυση του θεάτρου Άττις στους Δελφούς (1985) και την παγκόσμια πρεμιέρα των Βακχών του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία του, στο Αρχαίο Στάδιο των Δελφών (1986). Ο Θεόδωρος Τερζόπουλος παρουσίασε στους Δελφούς το 1992 και τους Πέρσες του Αισχύλου, ενώ από το 2015 δεν έχει υπάρξει κάποια καλλιτεχνική δραστηριότητα στον χώρο.

Οι διαπολιτισμικές Τρωάδες του Τερζόπουλου, μιας και συμμετείχαν στην μητρική τους γλώσσα ηθοποιοί από διχοτομημένες πόλεις (Λευκωσία Κύπρου, Μόσταρ Βοσνίας, Ιερουσαλήμ Ισραήλ), καθώς επίσης από την Συρία, την Κροατία, την Τουρκία και την Ελλάδα, έγιναν δυσνόητες κατά το πρώτο μισό της παράστασης. Σεβαστή η συνάντηση εθνών, γλωσσών και γενεών, αλλά όταν επί 45 λεπτά ακούς ξένες γλώσσες, χωρίς υπότιτλους, το θέαμα δεν σε αγγίζει. Επίκαιρη μεν η πρόθεση του σκηνοθέτη η παράσταση να λειτουργήσει ως διάβημα για την διχοτόμηση πόλεων και την διαίρεση λαών και οικογενειών, όταν στις ΗΠΑ ένας ανεξέλεγκτος πρόεδρος χωρίζει παιδιά μεταναστών από τις οικογένειές τους, προδόθηκε όμως από κάποιους εκ των συντελεστών του. Ο Ταλθύβιος του Προκόπη Αγαθοκλέους εκφράστηκε μέσα από μία φωνή, που υποκρίθηκε ένα ανύπαρκτο βάθος. Σε 2-3 σημεία η πρωταγωνίστρια Δέσποινα Μπεμπεδέλη στον ρόλο της Εκάβης έδειξε να χάνει το timing της ατάκας. Η τηλεσκηνοθεσία χαντάκωσε το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, καθώς αναλώθηκε σε αχρείαστα κοντινά πλάνα όσων ηθοποιών δεν πρωταγωνιστούσαν επί σκηνής εκείνη την στιγμή, αποκαλύπτοντας την τεχνική του παιξίματος. Δυστυχώς το πρώτο καλό συνολικό πλάνο της σκηνής ήρθε μόλις στο 70’, ενώ μέχρι τότε ο τηλεσκηνοθέτης σου πετούσε ένα πιο γενικό πλάνο, που περιελάμβανε και μία κυρία εκ των θεατών, που ήταν μονίμως απασχολημένη με το κινητό της τηλέφωνο. Στις τεχνικές παρατηρήσεις θα προσέθετε κάποιος και την λανθασμένη χρήση μαύρων επιγονατίδων, με την φίρμα τους να ξεχωρίζει στα κοντινά πλάνα, κάτι που θα αποσοβείτο αν είχε γίνει χρήση μπεζ επιγονατίδων, στην ίδια δηλαδή απόχρωση με τις επιστραγαλίδες, που κάλυπταν τις πατούσες των ερμηνευτών. Το θέατρο του Τερζόπουλου βασίζεται αρκετά στους ήχους, κάτι που αγνόησε η τηλεσκηνοθεσία, που επικεντρώθηκε στους φρεσκολουσμένους βοστρύχους των - κατά τα άλλα ταλαίπωρων - Τρωάδων και στα βλέμματα συνεννόησης μεταξύ των ηθοποιών.

Στα θετικά της παράστασης αξίζει να αναφερθεί ο σεβασμός του σκηνοθέτη και του φωτιστή του προς το ανάγλυφο του Δελφικού τοπίου, καθώς βυθιζόταν μέσα από το σούρουπο στο σκοτάδι. Η Ανδρομάχη της Νιόβης Χαραλάμπους υπήρξε καθηλωτική. Η Δέσποινα Μπεμπεδέλη μάγεψε στον μονόλογο της Εκάβης στο δεύτερο μέρος του έργου. Το ντουέτο Ελένης (Σοφία Χιλλ) – Μενέλαου (Σάββας Στρούμπος αντί του Ανδρέα Φυλακτού) υπήρξε απολαυστικό. Ο σκηνοθέτης παρουσίασε δύο αυτάρεσκα πλάσματα (όπως τα έντυσε η σχεδιάστρια Λουκία), που με το στομφώδες παίξιμό τους περιγέλασαν τον τρόπο, που ερμηνεύουν το αρχαίο δράμα οι δήθεν καταξιωμένοι ηθοποιοί του είδους, προερχόμενοι από διάσημο ή άσημο καλλιτεχνικό παρελθόν. Η Κασσάνδρα ερμηνεύθηκε από την Βόσνια Ajla Hamzic, την Ελληνίδα Εβελίνα Αραπίδη (που υποδύθηκε και την Αθηνά), την Ισραηλινή Hadar Barabash, την Κροάτισα Sara Ipsa, και την Συριανή Evelyn Asouant («Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ – Ανάμνηση από μιαν Επανάσταση»). Μακάρι να μεταφραζόταν ο λόγος τους. Στο σκοτάδι έμεινε και το κείμενο του Κορυφαίου, που ερμήνευσε στα τουρκικά ο καλός Erdogan Kavaz.

Μετάφραση: Κωστής Κολώτας (1935-2010). Σκηνική εγκατάσταση: Θεόδωρος Τερζόπουλος. Βοηθός σκηνοθέτης: Σάββας Στρούμπος. Μουσική: Παναγιώτης Βελιανίτης. Φως – Ήχος: Κωνσταντίνος Μπεθάνης.
«ΤΡΩΑΔΕΣ» Τραγωδία του Ευρυπίδη.

• Αρχαίο Θέατρο Δελφών. Διάρκεια παράστασης: 110 λεπτά (χωρίς διάλειμμα).