Γιώργος Παπαστεφάνου: Μια φορά θυμάμαι....

Γιώργος Παπαστεφάνου: Μια φορά θυμάμαι....

Αν δεν είχε φύγει το 2001, θα γιόρταζε τα γενέθλιά της σήμερα. Είχε γεννηθεί στις 15 Ιουλίου του 1936.

Όταν την γνώρισα, θά'ταν γύρω στα 20. Πωλήτρια στον Ίκαρο, το ιστορικό βιβλιοπωλείο της οδού Βουλής στο Σύνταγμα, που στα μισά της δεκαετίας του '50, είχε γίνει και δισκάδικο. Από κει αγόραζα τους δίσκους μου. Και κάθε φορά που συναντούσα την Ρηνιώ Παπανικόλα, είχαμε πολλά να κουβεντιάζουμε. Για βιβλία, για μουσική, για τον Χατζιδάκι, που τότε έβγαζε τους πρώτους του δίσκους στην Fidelity.

Συνήθως ήταν και τα «αφεντικά» εκεί. Ο Αλέκος Πατσιφάς κι ο ποιητής Νίκος Καρύδης. Εκεί συναντούσα, περαστική απ'το μαγαζί, και την Τόνια Καράλη, το ραδιοφωνικό μου ίνδαλμα. Στο υπόγειο του Ίκαρου, ο Δημήτρης Θεμελής, χημικός, αλλά και παραγωγός μουσικών εκπομπών στο ΕΙΡ, πούλαγε δίσκους κλασικής μουσικής και εκείνος με έπεισε να προτιμήσω την 7η του Μπετόβεν με τον Πάουλ φαν Κέμπεν διευθυντή ορχήστρας. Ο Δημήτρης και η Ρηνιώ αγαπηθήκανε, παντρεύτηκαν και άνοιξαν στην οδό Καραγιώργη της Σερβίας, το δικό τους δισκάδικο, τον Κύκλο, που κι αυτό δεν άργησε να γίνει εντευκτήριο.

Όλη η πνευματική αφρόκρεμα της εποχής περνούσε για να πει μια καλημέρα. Όταν οι δυο τους χώρισαν, η Ρηνιώ έφτιαξε τη δική της γωνιά, το Blow up. Και εδώ ήταν ιδιαίτερη η ατμόσφαιρα. Η Τέχνη κι η φιλολογική κουβέντα, σε ημερήσια διάταξη. Και αν κάποιος πελάτης τής ζητούσε προϊόντα ευτελή, τού εξηγούσε πως λάθος πόρτα χτύπησε και θά'πρεπε να απευθυνθεί αλλού. Όποτε πήγαινα να αγοράσω ένα δίσκο, δεν με άφηνε να φύγω δίχως δώρο. «Πάρε κι αυτό, είναι από μένα». Το αγαπημένο μου κοντσέρτο του Μότσαρτ για φλάουτο και άρπα με Ζαν Πιέρ Ραμπάλ και Λίλυ Λάσκιν, εκείνη μού το χάρισε.

Κάποια στιγμή η Ρηνιώ σπούδασε θέατρο. Δεν έπαιξε στη σκηνή, έντυσε όμως με μουσική σπουδαίες παραστάσεις, όπως το »Αμέρικα ουρρά» του Θεάτρου Τέχνης. Και ύστερα μπήκε στη ζωή της το ραδιόφωνο. Το Κρατικό στην αρχή, το ιδιωτικό αργότερα. Στο »Αλάτι της γης» στο Τρίτο Πρόγραμμα, χωρίς ενδιάμεσες εκφωνήσεις, ταίριαζε τέλεια τις πιο διαφορετικές μεταξύ τους μουσικές. Σε άλλες εκπομπές, όπως το Γλυκό του κουταλιού, πρωταγωνιστούσαν η φωνή της και τα κείμενα. Λαογράφος απ'την Λέσβο ο μπαμπάς της ο Στρατής, δυναμική με επιχειρηματικό μυαλό η κυρία Άννα, η μαμά της.

Θα είχε περάσει τα 80 η κυρία Άννα όταν την συνάντησα για τελευταία φορά στην πλατεία Κάνιγγος. «Εσείς εδώ;» δεν έκρυψα την έκπληξή μου. «Α, ναι, έφυγα απ'το Κολωνάκι. Τώρα αυτή είναι η γειτονιά του μέλλοντος» μού είπε. Την Ρηνιώ Παπανικόλα, όσοι την ζήσαμε, την αγαπήσαμε πολύ. Κοιτάξτε το γλυκό της βλέμμα και το ζεστό χαμόγελό της. Η Ρηνιώ με το απαραίτητο στο χέρι της τσιγάρο, ανάμεσα στον Θάνο Μικρούτσικο και μένα, ένα βράδυ του 1986 στο σπίτι όπου έμενε ο Θάνος. Είμαστε στην παρουσίαση του δίσκου «Η αγάπη είναι ζάλη», που είχαν υπογράψει μαζί τότε Μικρούτσικος και Χάρις Αλεξίου.