Από τον Κώστα Ζουγρή
Σχετικά πρόσφατα διαβάσαμε μια έρευνα για το ποια από τις μέρες της εβδομάδας θεωρούν οι άνθρωποι τη χειρότερη στον εβδομαδιαίο αυτό κύκλο, ο οποίος δημιουργήθηκε καθαρά για να οριοθετεί τον χρόνο, και ουσιαστικά οι διαφορές που υπάρχουν στην κάθε μέρα, έχουν σχέση με τις καθημερινές ασχολίες του καθενός από εμάς.
Από μικρός πίστευα ότι η Κυριακή συγκέντρωνε τις προτιμήσεις μου για την καλύτερη, αλλά και για τη χειρότερη μέρα. Αυτό βέβαια συνέβαινε για καθαρά προσωπικούς λόγους. Ως την καλύτερη χρονική περίοδο αυτής της ξεχωριστής, για πολλούς λόγους, ημέρας της εβδομάδας θα επέλεγα όλη τη διάρκεια της μέρας μέχρι αργά το απόγευμα. Οταν όμως έπεφτε η νύχτα θυμάμαι ότι μια ανεξήγητη μελαγχολία τριγύριζε χωρίς λόγο στην ατμόσφαιρα, ίσως γιατί πλησίαζε η Δευτέρα και τελείωναν οι ανέμελες ώρες του Σαββατοκύριακου.
Στα τραγούδια η Κυριακή μαζί με το Σάββατο κρατάνε σταθερά την πρώτη θέση, γιατί ο ελεύθερος χρόνος που υπάρχει σ' αυτό το 48ωρο δίνει τη δυνατότητα στον συνθέτη να δημιουργήσει διαφορετικές ιστορίες, κάτι που μάλλον δεν το επιτρέπουν οι υπόλοιπες μέρες της εβδομάδας, λόγω εργασίας ή σπουδών.
Ο Kris Kristofferson εύστοχα περιγράφει αυτό το συναίσθημα της μοναξιάς που νιώθει κανείς στους άδειους δρόμους ενός κυριακάτικου πρωινού, με το Sunday Morning Comin'Down, που έκανε πιο γνωστό με την ερμηνεία του ο Johnny Cash.
Το Gloomy Sunday είναι ένα άλλο απαισιόδοξο τραγούδι που η ιστορία του βασίζεται σε ένα ουγγρικό ποίημα της δεκαετίας του '30 και η ερμηνεία της Billie Holiday από το 1941 είναι ίσως η πιο γνωστή. Στη δεκαετία του '40 η μετάδοση του τραγουδιού είχε απαγορευθεί από το ραδιόφωνο, γιατί το τραγούδι είχε οδηγήσει σε πολλές αυτοκτονίες πολλούς από τους απογοητευμένους ερωτικά νέους της εποχής.
Για την Κυριακή δεν έχει τα καλύτερα συναισθήματα και ο Morrissey, όπως φαίνεται από τους στίχους τού Everyday Is Like Sunday, από το άλμπουμ Viva Hate.
Κακές αναμνήσεις από την Κυριακή έχουν και οι U2, που μας τις περιγράφουν στο Sunday Bloody Sunday, που αναφέρεται στις ταραχές που ξέσπασαν κάποια Κυριακή στην Ιρλανδία, όπου βρετανοί στρατιώτες σκότωσαν ιρλανδούς διαδηλωτές στην πόλη Derry.
Το συγκρότημα των Spanky and Our Gang με το Sunday Will Never Be The Same περιγράφει την άποψή του ότι η Κυριακή δεν μπορεί να είναι η ίδια ύστερα από μια ερωτική απογοήτευση, αφού δεν είσαι πια με αυτόν-ή που αγαπάς.
Για τον ίδιο λόγο δεν είναι αισιόδοξο και το Sunday Girl των Blondie, που ήταν από τις πρώτες μεγάλες επιτυχίες του συγκροτήματος.
Στα αισιόδοξα τραγούδια για την Κυριακή περιλαμβάνονται το Easy των Commodores και το Lazy Sunday των Small Faces.
Για τους φίλους του γαλλικού τραγουδιού, ο Enrico Macias τραγουδούσε το 1967 το Les Millionnaires Du Dimanche και στην Ιταλία την ίδια δεκαετία η νεαρή Rita Pavone τραγουδούσε το La Partita De Ballone, με αναφορά στα ποδοσφαιρικά παιχνίδια της Κυριακής.
Στον χώρο του ελληνικού τραγουδιού η Κυριακή έχει, μαζί με το Σάββατο, όπως και σε όλη τη διεθνή δισκογραφία, τη μεγαλύτερη παρουσία.
Στα τέλη της δεκαετίας του '50, ο Τζίμης Μακούλης έκανε επιτυχία το τραγούδι του Γεράσιμου Λαβράνου Τ' απόγευμα της Κυριακής:
Τ' απόγευμα της Κυριακής δεν ήξερα τι κάνω, δεν ήθελα ούτε να ζω, ούτε και να πεθάνω.
Ο Γιάννης Πουλόπουλος γνώρισε μία από τις μεγάλες επιτυχίες του με το Ξημερώνει Κυριακή των Μ. Πλέσσα - Λ. Παπαδόπουλου, από το άλμπουμ Ο Δρόμος. Για το ξημέρωμα της Κυριακής τραγουδούσαν στις αρχές της δεκαετίας του '60 και η Ρένα Βλαχοπούλου με τον Ντίνο Ηλιόπουλο στην ταινία Μερικοί το προτιμούν κρύο (Σαν ξημερώνει Κυριακή).
Ο Γιάννης Σπανός είναι ο συνθέτης του τραγουδιού Οι Κυριακές στην Κατερίνη, στίχοι Λ. Παπαδόπουλου και ερμηνεία από τη Χάρις Αλεξίου (1977). Οι ίδιοι έχουν γράψει και το Μια Κυριακή, για το ομώνυμο άλμπουμ του 1969.
Η Κυριακή, με την Αλίκη Βουγιουκλάκη, από την ταινία του 1966 Η κόρη μου η σοσιαλίστρια, σε μουσική Γ. Ζαμπέτα και στίχους Α. Σακελλάριου, ήταν ακόμη ένα πετυχημένο τραγούδι από τον χώρο του κινηματογράφου με αναφορά στη μέρα της εβδομάδας που προκαλεί τις περισσότερες προσδοκίες.
Κυριακή Απόγευμα, του Χρήστου Κυριαζή, από τα τραγούδια που έδωσαν κύρος στο Φεστιβάλ της Κέρκυρας το 1981.
Η Συννεφιασμένη Κυριακή του Βασίλη Τσιτσάνη είναι για το λαϊκό μας τραγούδι μία από τις κορυφαίες στιγμές του.
Τέλος, Τα παιδιά του Πειραιά του Μάνου Χατζιδάκι έκαναν διεθνή καριέρα σαν τραγούδι μέσω της ομώνυμης ταινίας του Ντασσέν με τον αγγλικό τίτλο Never On Sunday.
Το ότι η Δευτέρα δεν έχει την καλύτερη φήμη από τις ημέρες της εβδομάδας είναι γνωστό, και αυτό φαίνεται και από τα διάφορα τραγούδια που γράφτηκαν γι' αυτήν: Stormy Monday Blues-Muddy Water, Ι Don't Like Mondays-Boomtown Rats, Blue Monday-New Order, τον ίδιο τίτλο έχει και το τραγούδι τού Fats Domino, Rainy Days And Mondays-Carpenters, Manic Monday-Bangles. Αντιθέτως, αισιόδοξα είναι τα New Moon On Monday-Duran Duran, Monday, Monday-Mamas and The Papas.
Από την Τρίτη ξεχωρίζουν τα Ruby Tuesday-Rolling Stones, Tuesday Afternoon-Moody Blues, Love You Till Tuesday-David Bowie και Everything's Tuesday με τους Chairmen Of The Board.
Η Τετάρτη δεν είναι ιδιαίτερα αγαπημένη για τους μουσικοσυνθέτες, ξεχώρισαν μόνο τα Wednesday Week των Undertones και Wednesday Morning 3 Α.Μ. των Simon And Garfunkel. Τετάρτη πρωί είναι βέβαια και για το She's Leaving Home των Beatles.
Για την Πέμπτη έχουν γραφτεί μερικά τραγούδια, χωρίς όμως να ξεχωρίσει κάποιο ιδιαίτερα, εκτός ίσως από το Thursdays Child του David Bowie.
Προχωρώντας προς το τέλος της εβδομάδας, οι στροφές ανεβαίνουν και η Παρασκευή είναι αισιόδοξη μέρα, αλλά όχι για όλους, με πρώτον τον ήρωα του τραγουδιού Την Παρασκευή το βράδυ (Στέλιος Καζαντζίδης), που περνάει δύσκολες στιγμές, σύμφωνα με την έμπνευση του στιχουργού Πυθαγόρα.
Black Friday-Steely Dan, Friday Ι'm In Love-Cure, Just Got Paid (Friday Nite)-Johnny Kemp και πάνω απ' όλα το Friday On My Mind των Αυστραλών Easybeats είναι οι μεγαλύτερες επιτυχίες για μια μέρα που μας προετοιμάζει για το Σάββατο, που είναι η πιο χαρούμενη μέρα της εβδομάδας, τουλάχιστον σύμφωνα με τα τραγούδια.
Το Σάββατο είναι βέβαια η πιο τραγουδισμένη μέρα, με δεκάδες τραγούδια, συνήθως με αισιόδοξο περιεχόμενο, που στην πλειονότητά τους αναφέρονται στο βράδυ του Σαββάτου. 1Ο:15 Saturday Night-Cure, Almost Saturday Night-John Fogerty, Saturday Night's Allright For Fighting-Elton John, Another Saturday Night-Sam Cooke, (Looking For) The Heart Of Saturday Night-Tom Waits, Same Old Saturday Night-Frank Sinatra, Saturday Nite-Earth, Wind and Fire, Saturday Night at The Movies-Drifters, Saturday Night Special-Lynyrd Skynyrd. Αλλα τραγούδια για το Σάββατο είναι τα Ι Love Saturday-Erasure, Drive-In-Saturday-David Bowie, Saturday In The Park-Chicago, Saturday Love-Cherelle και Alexander Ο'Neal κι ένα ολόκληρο άλμπουμ με αφορμή την ταινία Saturday Night Fever.
Sabato Sera-Bruno Filippini, Sabato Pomeriggio-Claudio Baglioni και Sabato Triste-Adriano Celentano ξεχωρίζουν στο ιταλικό τραγούδι.
Το Σάββατο έχει σημαντική συνεισφορά και στο δικό μας τραγούδι, με πιο γνωστά ίσως τα: Σαββατόβραδο του Μίκη Θεοδωράκη σε στίχους του Τάσου Λειβαδίτη και Σαββατόβραδο στην Καισαριανή του Σταύρου Ξαρχάκου σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου· το τελευταίο ερμηνεύει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης και το πρώτο ο Στέλιος Καζαντζίδης, όπως και το Μωρό μου σε μουσική του Β. Βασιλειάδη και στίχους του Πυθαγόρα: Σαββάτο σήμερα, μα σε καλό μου γιατί δεν φάνηκε το μωρό μου, κι απ' τα νεύρα μου θα σκάσω και δεν ξέρω πού θα φτάσω.
Λευτέρης Παπαδόπουλος και Μίκης έχουν συνεργαστεί στα Πικροσάββατα, με τραγουδιστή τον Δ. Μητροπάνο.
Υπάρχουν και μερικά τραγούδια που αναφέρονται σε όλες τις μέρες της εβδομάδας, όπως τα Seven Days του Graig David και πρόσφατα το Ι Gotta Feeling των Black Eyed Peas.
