Γράφει ο Γιάννης Πετρίδης
Ένας ξεχωριστός χαρισματικός συνθέτης που έβαλε στις βάσει για πολλές αλλαγές στην μουσική στην δεκαετία του 1920, ο Cole Porter συνδύασε τις έξυπνες ατάκες στο τραγούδι με τις κυνικές θέσεις και την σεξουαλική απελευθέρωση στον στίχο των τραγουδιών του.
Όπως και ο άλλος μεγάλος συνθέτης της εποχής Irving Berlin, o Porter έγραφε μουσική και στίχο που συχνά είχαν σαν θέμα τους το τέλος ενός έρωτα, ή την αρχή κάποιου άλλου.
Αρκετοί είναι αυτοί που παρομοίαζαν τον χαρακτήρα του Porter με τους ήρωες του συγγραφέα Scott Fitzgerald. Πάντα κυνηγούσε την περιπέτεια και αναζητούσε το κάτι ξεχωριστό που θα άλλαζε την ζωή του προκαλώντας συνέχεια το ενδιαφέρον αυτών που ήταν γύρω του ή άκουγαν την μουσική του.
Γεννημένος στο Peru της Ιντιάνα στις 9 Ιουνίου του 1891, τελείωσε το πανεπιστήμιο του Yale το 1913, συνέχισε στην μουσική σχολή του Harvard και λίγο αργότερα πήγε στο Παρίσι όπου διδάχθηκε από τον Vincent d’Indy στην Schola Cantorum.
Σε ηλικία μόλις 10 ετών έγραψε την πρώτη του οπερέτα με την βοήθεια της μητέρας του που την ανέφεραν σαν την πιο πλούσια γυναίκα στην Ιντιάνα (μουσική και στίχους) και ένα χρόνο αργότερα την πρώτη του σύνθεση για πιάνο.
Η οικονομική κατάσταση της οικογενείας του οδήγησε την μητέρα του να τον στείλει να μάθει βιολί σε ηλικία 6 ετών και πιάνο όταν έγινε 8 ετών.
Στα 17του γνώρισε την πρώτη του επιτυχία με το τραγούδι Bridget, στα 19 έγραψε δυο διάσημα στην εποχή τους τραγούδια και το 1916 το πρώτο του μιούζικαλ με τίτλο American First που όμως γνώρισε αποτυχία και παίχτηκε μόνο για δυο εβδομάδες. Λίγους μήνες πριν είχε γράψει το τραγούδι Esmeraldaγια την επιθεώρηση Hands Up.
Το 1917 και ενώ η Αμερική είχε εισέλθει στον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο, ο Porter πάει στο Παρίσι και γράφεται στην Λεγεώνα των ξένων. Παρ’ όλο του ότι το όνομά του υπάρχει στην λίστα των στρατιωτών της Λεγεώνας, λέγεται ότι οι υπηρεσίες του προσφέρθηκαν στα γραφεία της λεγεώνας στο Παρίσι.
Στην πόλη του φωτός ονομαστά ήταν τα πάρτι που συχνά οργάνωνε στο πλούσιο διαμέρισμά του, σε ένα από αυτά γνώρισε την κατά 8 χρόνια μεγαλύτερή του επίσης πλούσια Αμερικανίδα Linda Lee Thomas η οποία ήταν εν γνώσει της ομοφυλοφιλίας του και τον βοήθησε με την παρουσία της να δώσει την εικόνα του ετεροφυλόφιλου σε μια εποχή που η ομοφυλοφιλία δεν ήταν θετικά αποδεκτή.
Στο Παρίσι η παρουσία του στην μουσική έγινε ιδιαίτερα αισθητή στα τέλη της δεκαετίας του ’20 χάρις στις παραστάσεις των σώου Parisκαι Fifty Millions Frenchmen που τον καθιέρωσαν με τραγούδια όπως τα You do something to me και Let’s do it.
Το 1923 σε συνεργασία με τον George Murphy θα γράψει μουσική για το μπαλέτο Landedπου αργότερα θα μετονομασθεί σε Within the quota που είχε διάρκεια 16 λεπτά. Το ύφος της σύνθεσης ήταν συμφωνική τζαζ και θα προηγηθεί χρονικά κατά τέσσερις μήνες του Rhapsodie in blue του George Gershwin που είχε ανάλογο περιεχόμενο.
Στην Αμερική θα επιστρέψει στις αρχές της δεκαετίας του ’30 και θα αρχίζει να γράφει την μία επιτυχία μετά την άλλη μέχρι το 1937 που είχε το ατύχημα πέφτοντας από το άλογό του που καταπλάκωσε το πόδι του κάτι που θα τον κάνει να ζήσει σε αναπηρικό καροτσάκι μέχρι το τέλος της ζωής του και τελικά θα του στοιχίσει την απώλεια του δεξιού ποδιού του. Αρκετά χρόνια αργότερα στην δεκαετία του ’50, ο Porter γνώρισε πολλές επιτυχίες στο Broadway με πολλές από αυτές να μεταφέρονται και στον κινηματογράφο.
Μερικά μόνο από τα κλασικά τραγούδια πού έγραψε είναι τα What is this thing called love(1929) από το σώου Wake up & dream, Love for sale από τους New Yorkers του 1930, το αθάνατο Night and dayαπό το Gay divorce του 1932 με πρωταγωνιστή τον Fred Astaire, στο Anything goesτου 1934 που ήταν το πρώτο από τα πέντε συνεχόμενα σώου του στα οποία έπαιζε η Ethel Merman, εκτός από το ομώνυμο τραγούδι, υπήρχαν και τα I get a kick out of you, All through the night και You’re the top, πρωταγωνιστές εδώ η Ethel Merman και Victor Moore.
Στο Red, hot and blue του 1934 που έδωσε τον τίτλο στην συλλογή με τραγούδια του που κυκλοφόρησε αρκετές δεκαετίες αργότερα από σύγχρονους καλλιτέχνες όπως η Annie Lennox και οι U2 με σκοπό την συγκέντρωση χρημάτων για τα θύματα του aids, υπάρχουν τα It’s De-lovelyπου έδωσε τον τίτλο στην ταινία του 2004 με θέμα την ζωή του Cole Porter και Ridin’ high.
Στην ίδια ιδιαίτερα δημιουργική του περίοδο, γράφει τα Just one of those things από το Jubilee, Get out of town και My heart belongs to daddy που ερμήνευε η Mary Martin, από το Leave it to me, εδώ εμφανίζεται σε ένα μικρό ρόλο και ο μετέπειτα διάσημος Gene Kelly. Στο Seven lively arts υπάρχει το Every time we say goodbye.
Μετά το ατύχημα η συνθετική του ικανότητα θα επανέλθει στα επίπεδα που είχαν συνηθίσει οι φίλοι του μόλις το 1948 με το μιούζικαλ Kiss me Kateπου ήταν διασκευή στο έργο του Shakespeare Η στρίγγλα που έγινε αρνάκι. Τραγούδια επιτυχίες από αυτήν την παράσταση, ήταν τα Too darn hot, So in love και I’m always true to you in my fashion.
Ταινίες όπως το Born to dance του χάρισαν επιτυχίες σαν το I’ve got you under my skin και Easy to love, ενώ στο Rosalie υπήρχε το In the still of the night. Από τις τελευταίες σχετικά επιτυχίες του ήταν το Trueloveαπό την ταινία High society με τους Bing Crosby, Grace Kelly και Frank Sinatra του 1956.
Στην δεκαετία του 1940 επιτυχία θα γνωρίσει με την παράσταση του Panama Hattie που αν και δεν περιελάμβανε κάποιο γνωστό του τραγούδι, θα παιχθεί για 501 παραστάσεις
Στην δεκαετία του ’50 οι εμπειρίες του από την ζωή στο Παρίσι θα μεταφερθούν στο Can Can του 1953 που μετά τις θεατρικές παραστάσεις θα το 1960 γίνει και πετυχημένη κινηματογραφική ταινία με πρωταγωνιστές τους Shirley Mc Laine, Frank Sinatra, Louis Jourdan και Maurice Chevalier.
Άλλες επιτυχίες του στην δεκαετία του ’50 ήταν η μουσική για τα Silk Stockings(1955), Les Girls(1957) και τελευταίο το Alladin του 1958 που έγραψε για την τηλεόραση.
Στο Can Can ξεχώριζε το I love Parisπου γνώρισε στην συνέχεια αρκετές ερμηνείες, όπως άλλωστε συνέβη και με τα περισσότερα από τα τραγούδια του που ακόμα και σήμερα συνεχίζουν να γνωρίζουν νέες ερμηνείες.
Οι εκλεπτυσμένοι στίχοι των τραγουδιών του που ήταν επενδυμένοι με αντίστοιχη μουσική τον έκαναν να ξεχωρίζει από άλλους σύγχρονούς του συνθέτες γιατί ήταν ο μόνος που έγραφε μόνος του στίχους και μουσική, κάτι που δεν συνέβαινε με τους άλλους μεγάλους συνθέτες της γενιάς του με εξαίρεση τον Irving Berlin.
O Porter θα πεθάνει στις 15 Οκτωβρίου 1964 και αφού είχε βασανισθεί αρκετά με το πρόβλημα του ποδιού του στο οποίο είχε κάνει συνολικά 34 χειρουργικές επεμβάσεις όσο ζούσε.
Ελάχιστοι φίλοι του ήξεραν το πόσο άσχημα πέρασε τα τελευταία 25 χρόνια της ζωής του που ακολούθησαν το ατύχημά του.
To 1946 παίχθηκε η ταινία Night and Dayμε θέμα την ζωή του με πρωταγωνιστή τον Cary Grant και ο Porter δεν έμεινε ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα.
Το 2004 ο Kevin Cline ήταν πρωταγωνιστής στην ταινία De-Lovelyπου είχε σαν θέμα την ζωή του συνθέτη που πήρε το όνομά του από τα επώνυμα των γονιών του Kate Cole και Sam Porter.
https://www.apotis4stis5.com/lists-f/6646-10-cole-porter
