Κριτική για το "The Servant/Ο Υπηρέτης"

Κριτική για το "The Servant/Ο Υπηρέτης"

Από τον Κωστή Δ. Μπίτσιο

«THE SERVANT – Ο ΥΠΗΡΕΤΗΣ»
7/10

Στην ξεπεσμένη βρετανική αυτοκρατορία κάποιοι ένοιωθαν ακόμα βασιλικότεροι του βασιλέως. Έτσι και ο πλούσιος, τεμπελχανάς Tony (James Fox, 1939) προσλαμβάνει έναν υπηρέτη, για να τον βοηθήσει να συμμαζέψει το νέο του σπίτι στο Λονδίνο και να τον περιποιείται μέσα στην μέρα. Πρέπει να προσέχεις όμως ποιον βάζεις μες στο σπιτικό σου. Ο υπηρέτης Hugo Barrett (Dirk Bogarde, 1921-1999) έρχεται στην ταινία του Joseph Losey του 1963, για να προσφέρει τις υπηρεσίες του στον Tony, έχοντας ένα σχέδιο στο πίσω μέρος του μυαλού του…

Ο υπηρέτης βασίζεται σε ένα μυθιστόρημα του Robin Maugham (1916-1981), το οποίο όμως διασκεύασε για την οθόνη, στην πρώτη από τις τρεις συνεργασίες που είχε με τον Losey (1909-1984), ο δραματουργός Harold Pinter (1930-2008), διατηρώντας μάλιστα και έναν μικρό ρόλο στο φιλμ.

Η μαυρόασπρη φωτογραφία του Douglas Slocombe (1913-2016) οδηγεί σε συμβολισμούς άσπρου-μαύρου, καλού-κακού. Ο καστανομάλλης υπάλληλος πρωτοεμφανίζεται στην ταινία μαυροντυμένος, κάνοντας αντίθεση με το ντυμένο στα λευκά ξανθό αφεντικό, μέσα στο άδειο σπίτι. Το δυσοίωνο της προσωπικότητάς του είναι εμφανές ακόμα και επειδή έχει πάρει στα πολύ σοβαρά τον ρόλο του, την ίδια στιγμή που ο Tony τον θέλει πιο πολύ ως υποκατάστατο ανθρώπινης συντροφιάς. Υπηρέτης και Susan Stewart (η 29χρονη τότε Wendy Craig ως η μνηστή του αφεντικού) επιδεικνύουν αμοιβαία αντιπάθεια. Το καρέ συμπληρώνει η αδερφή του υπηρέτη ονόματι Vera (Sarah Miles, 1941), που άμα τη εμφανίσει σουλατσάρει ως οικοδέσποινα στο διαμέρισμα του Tony.

Η βία δεν λείπει από την σχέση των αντρών, που καταλήγει συμβιωτική. Η εναλλαγή στους ρόλους κυρίαρχου-υποταγμένου, κάνει τον έναν υποχείριο του άλλου. Η εξάρτηση μοιραία φέρνει την απελπισία. Η καλοσύνη εκλαμβάνεται ως αδυναμία και η υποχωρητικότητα στο όνομα της αγάπης γκρεμίζει κάθε όριο, που θέτει η προσωπική ηθική.

Trivia: Στο φιλμ ακούγεται το All Gone με την Cleo Laine (1927)

,αφού το soundtrack υπογράφει ο σύζυγός της John Dankworth (1927-2010), ενώ εμφανίζεται ο Davy Graham (1940-2008)

να ερμηνεύει το Rock Me Baby

Η ταινία επανακυκλοφορεί στις 6 Ιουλίου 2017 από την Bibliotheque.